اثر دانینگ کروگر، در روانشناسی یک شناخت تعصبی وجود دارد که به موجب آن، افراد با دانش یا صلاحیت محدود در یک زمینه فکری یا اجتماعی معین، شایستگی خود را در آن حوزه نسبت به معیارهای افراد، بسیار زیاد ارزیابی می کنند. به گفته دیوید دانینگ و جاستین کروگر، این اثر این گونه توضیح داده می شود که توانایی فراشناختی برای تشخیص کاستیها در دانش یا شایستگیهای خود مستلزم آن است که حداقل سطحی از همان نوع دانش یا شایستگی را داشته باشد که کسانی که این اثر را نشان میدهند به آن دست نیافتهاند.
در اثر دانینگ کروگر، ممکن است از مهارت و توانایی های خود مطلع نباشید، زیرا فرض میکنید مهارتی که شما دارا هستید کم ارزش میباشد و به راحتی به آن دست یافتید در نتیجه تصور میکنید دیگران نیز به توانایی های خود به راحتی دست یافتند.
آزمایش اثر دانینگ کروگر:
به طور مثال، در یک آزمایش، دانینگ و کروگر از ۶۵ شرکتکننده خواستند تا میزان خندهدار بودن جوکهای مختلف را ارزیابی کنند. برخی از شرکتکنندگان در تعیین اینکه چه چیزی برای دیگران خندهدار است، بسیار ضعیف بودند، با این حال این افراد خود را داوران عالی طنز توصیف میکردند.
چرا این اثر اتفاق می افتد؟
افرادی که اطلاعات و یا دانش و مهارت لازم درباره یک موضوع ندارند به دلیل این نقاط کور، آنها نمی توانند ببینند که کجا اشتباه می کنند، و بنابراین تصور می کنند که کارشان عالی در آن حوزه هستند.
طبق بررسی های انجام شده، این تأثیر در زمینه ها و موضوعات مختلفی مانند هوش هیجانی، استدلال منطقی، دانش مالی، اطلاعات سیاسی، شطرنج، رانندگی و حتی دانش پزشکی رخ می دهد.
نقش اثر دانینگ کروگر در زندگی:
اثر دانینگ کروگر می تواند باعث شود ما قبل از افراد معتبر به حرف افراد مطمئن(افراد دارای اعتماد بنفس کاذب) گوش کنیم که تأثیرات بیاندازهای بر جامعه ما دارد، زیرا ما اطلاعات و توصیههایی را از کسانی که با صدای بلندتر صحبت میکنند، قبل از کسانی که حرفهایشان بیشترین شایستگی را دارند، میپذیریم.
متأسفانه، آنهایی که نادان تر هستند، بیشتر از همه خود را دست بالا می گیرند.
نتیجه:
اثر دانینگ کروگر زمانی اتفاق میافتد که فقدان دانش و مهارت یک فرد در زمینه خاصی باعث شود که شایستگی خود را بیش از حد برآورد کند. در مقابل، این تأثیر همچنین باعث میشود کسانی که در یک حوزه خاص برتری دارند، این تصور را دارند که این کار برای همه ساده است و تواناییهای نسبی خود را نیز دست کم میگیرند.